Dünya çapında asgari ücret: Asgari ücretle nerede yaşayabilirsiniz?

Picodi Türkiye analist ekibi, 67 ülkede asgari ücretin nasıl değiştiğini, temel gıda maddelerinin fiyatlarının nasıl arttığını ve bir “hayatta kalma sepetinin” maliyetinin asgari ücretle nasıl karşılaştırıldığını inceledi.

Raporda, çalışanların evlerine götürdükleri net ücretleri kullanıyoruz. Böyle bir karşılaştırmayı daha adil buluyoruz, çünkü brüt ve net ücret arasındaki fark, ülkeye bağlı olarak %30’a kadar çıkabilmektedir (Türkiye’de – %15).

Sıralamamızdaki ülkelerin çoğunda (67 ülkeden 58’inde), Ocak 2023 ücretine kıyasla asgari ücret değişmiştir.

En düşük artışlar Fransa (%3,4), Almanya (%2,8) ve Tayland’daki (%2,5) işçilere verilirken, İspanya, Malezya veya Vietnam gibi ülkelerde hükümetler asgari ücreti dondurmuş veya artışa henüz karar vermemiştir.

Asgari ücretteki en yüksek artış Arjantin’de (↑%138) görülmekle birlikte, bunun nedeni bu ülkelerdeki yüksek enflasyondur.

Türkiye sıralamada 2. sırada yer aldı: 1 Ocak 2024’ten itibaren asgari net ücret 17.002,12₺ olup, 2023’ün başına göre (net 8.507,08₺) %99,9 daha fazladır.

Hayatta kalma sepeti: temel gıda ürünleri ne kadar daha pahalı hale geldi?

Bu çalışma için 8 grup üründen oluşan temel bir market sepeti oluşturduk: ekmek, süt, yumurta, pirinç, peynir, et, meyve ve sebze. Bu ürün listesi mütevazı olmaktan çok daha fazlasıdır, yine de verilen miktarlardaki bu ürünler ortalama bir yetişkinin bir aylık asgari besin ihtiyacını karşılayabilir.

• Süt (10 litre) – 244₺
• Ekmek (10 somun, her biri 500 g) – 201₺
• Pirinç (1,5 kg) – 64₺
• Yumurta (20 adet) – 75₺
• Peynir (1 kg) – 221₺
• Kümes hayvanları ve sığır eti (6 kg) – 1.702₺
• Meyveler (6 kg) – 213₺
• Sebzeler (8 kg) – 153₺

“Hayatta kalma sepetinin” 2024 yılı başındaki toplam maliyeti 2.872₺’dir (geçen yıla göre %122 daha fazla). Bu tutar net asgari ücretin yüzde 16,9’unu temsil ederken, geçen yılın başında asgari ücretin yüzde 15,2’siydi. Bu da gıda fiyatlarındaki artışın Türkiye’deki asgari ücret artışını geride bıraktığı ve asgari ücretle çalışan birkaç milyon Türk işçisinin durumunun daha da kötüleştiği anlamına gelmektedir.

Hangi ülkede asgari ücretle hayatta kal(a)mazsınız?

İnsanların farklı gıda tercihleri ve farklı rahat yaşam algıları vardır. Bununla birlikte, incelenen tüm ülkelerdeki temel market sepetinin maliyetini karşılaştırmaya ve bunu her ülkedeki asgari ücretle yan yana koymaya karar verdik.

Market sepetinin asgari ücrete oranının en rahat olduğu ülkeler Birleşik Krallık, İrlanda, Hollanda, Lüksemburg ve Yeni Zelanda’dır. Bu ülkelerde işçiler temel gıda maddeleri için yerel asgari ücretin %10’undan daha azını harcamaktadır.

Türkiye bu ülkelerin gerisindedir – ülkemizde geçim sepeti asgari ücretin %16,9’unu oluşturmaktadır (67 ülke arasında 24. sırada). Bu bağlamda Türkiye, Yunanistan (%20,3) ve Rusya (%39) gibi ülkelerden daha üst sıralarda yer almaktadır.

Bu kadar mütevazı bir ürün grubunun bile asgari ücretin yarısından fazlasını tükettiği ülkeler de vardır. Bunlar arasında Kazakistan (%54), Hindistan (%58,5), Vietnam (%65,6) ve Ermenistan (%74,6) bulunmaktadır. Nijerya’da asgari ücret, bu kadar basit bir yiyecek setini bile karşılamaya yetmiyor.

Metodoloji

Bu çalışmada, Ocak 2024’ten itibaren geçerli olacak tam zamanlı çalışma için aylık asgari ücretleri geçen yılın başındaki ücretlerle karşılaştırdık. Bu oranlar resmi hükümet web sitelerinden, ilgili bakanlıklardan veya komitelerden alınmıştır (08.01.2024 tarihi itibariyle). Asgari ücretin bireysel sendikalar tarafından müzakere edildiği ülkeleri ve yasal asgari ücreti olmayan ülkeleri (İsviçre, İtalya, Singapur ve kuzey Avrupa ülkeleri) kapsam dışı bıraktık. Asgari ücretin bölgeden bölgeye değiştiği ülkeler için (ABD, Kanada, Filipinler, Tayland ve Vietnam), tüm bölgelerin aritmetik ortalamasını hesapladık ve kullandık. Net ücretler maaş hesaplayıcıları aracılığıyla elde edilmiştir.

Bu çalışmada kullanılan market sepeti, sadece istatistiksel amaçlarla oluşturulmuş sözleşmeye dayalı bir gıda ürünleri sepetidir. Verilen miktarlar, bazı sağlık bakanlıklarının asgari gıda tüketim standartlarına ilişkin tavsiyeleri temel alınarak hesaplanmıştır. Ürün fiyatları, dünyanın dört bir yanından tüketicilerin gıda fiyatlarının yanı sıra diğer ürün ve hizmetleri de takip ettiği numbeo.com adresinden alınmıştır.

Para birimi dönüşümü için Google Finance’in 2023’ün dördüncü çeyreğine ait ortalama döviz kuru verileri kullanılmıştır.

Raporda kullanılan tüm verileri içeren bir elektronik tabloya buradan ulaşabilirsiniz.

Kamu kullanımı

Hem infografikler hem de istatistiksel veriler ticari ve ticari olmayan amaçlar için serbestçe kullanılabilir. Sizden sadece araştırma yazarına (Picodi.com) bu alt sayfaya bir bağlantı ile atıfta bulunmanızı rica ediyoruz. Herhangi bir sorunuz varsa, research@picodi.com adresinden bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin.